سختی گیر آب ، که میتوان آن را نرم کننده آب نیز نامید (Water Softener) ، با دانه های رزین بسته بندی می شود. و به همین دلیل به نام سختی گیر رزینی شناخته میشود.  آب سخت حاوی کلسیم و منیزیم از بین رزین جریان پیدا میکند. در فرایند تبادل یونی، یونهای سخت موجود در آب با یون های نرم روی دانه های رزین متبادل میشود. نتیجه آن آبی است که سختی آن گرفته شده و اصطلاحا نرم شده است.

نحوه کارکرد سختی گیر آب

با گذشت زمان، دانه های رزین در نرم کننده آب با یون های کلسیم و منیزیم پوشیده می شوند. در نتیجه ظرفیت آنها برای سختی گیری آب کاهش می یابد. از طریق فرایندی به نام احیاء، آب با فشار به صورت خودکار از طریق نرم کننده آب با یک مقدار مشخص جریان می یابد. در این مرحله دانه های رزین یون های نرم را از بازسازی کننده با سختی دانه ها مبادله می کنند. اغلب این سیستم ها دارای یک فیلتر تصفیه آب و فیلتر رسوب گیر هستند. بنابراین انواع ناخالصی و رسوب جمع شده تخلیه می شوند. دانه های رزین که به اصطلاح مجددا “شارژ شده”، نرم کننده آب دوباره به چرخه بازگشته و دوباره به کار خود ادامه میدهد.

رزین های تعویض یونی دو نوع هستند: رزین کاتیونی (بار مثبت) و و رزین آنیونی (بار منفی). در اثر تعویض یون ، کاتیون ها یا آنیون های موجود در محلول با آنیون ها و کاتیون های موجود در رزین تعویض می شوند. به گونه ای که هم محلول و هم رزین از نظر الکتریکی خنثی باقی می مانند. رزین تبادل یون یا پلیمر تبادل یون یك رزین یا پلیمر است كه به عنوان رسانه و ابزاری برای تبادل یون عمل می كند.

رزینها یک ماتریس نامحلول (یا ساختار حمایتی) به طور معمول در ابعاد کوچک با شعاع (0.25 – 0.5 میلی متر) هستند. و معمولا سفید یا زرد رنگ و از زیر لایه پلیمر آلی ساخته شده است. این دانه ها معمولا متخلخل هستند و سطح تماس بالایی از را در سطح و داخل آنها ارائه میدهند.

رزین سختی گیر

ضبط یون ها همراه با انتشار یون های دیگر همراه است، بنابراین این فرایند مبادله یون نامیده می شود.  انواع مختلفی از رزین تبادل یونی وجود دارد. اما اکثر رزین های تجاری از پلی استیرن سولفونات ساخته شده اند.

رزین های تبادل یونی به طور گسترده ای در فرایندهای جدا سازی، تصفیه و انواع گندزدایی استفاده می شود. مرسوم ترین نمونه های استفاده از آن در نرم کردن آب در دستگاه سختی گیر رزینی است. در بسیاری از موارد رزین های تبادل یونی در چنین فرایندهایی به عنوان یک جایگزین انعطاف پذیرتر برای استفاده از زئولیت های طبیعی یا مصنوعی به کار گرفته شدند. همچنین رزین های تبادل یون در پروسه فیلتراسیون بیودیزل نیز بسیار موثر هستند.

شماتیک سختی گیر آب